Karaciğer-Safra Yolları-Pankreas Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Kürşat Serin “Sinsice ve süratli ilerlediği için ekseriyetle geç teşhis edilen kanser çeşitlerinden biri olan pankreas kanseri riskini, genetiğin yanı sıra yanlış alışkanlıklar ve çevresel etkenler artırıyor’’ dedi.

Pankreas kanseri, birinci evrelerinde ekseriyetle bir belirti vermiyor. Midede şişkinlik, karın-sırt ağrısı ya da ani kilo kaybıyla kendini gösterdiğinde ise diğer hastalıklarla karıştırıldığı için önemsenmiyor. Bu yüzden de süratli yayılıp, çoklukla geç evrede tespit ediliyor. Görülme sıklığı giderek artan hastalığa genetik yatkınlığın yanı sıra çevresel etkenlerin de taban hazırladığını belirten Karaciğer-Safra Yolları ve Pankreas Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Kürşat Serin, pankreas kanseri riskini artıran 5 nedeni ve hastalıktan korunma yollarını şöyle açıkladı…

Doç. Dr. Kürşat Serin

NASIL TETİKLENİR?

İşte pankreas kanseri riskini artıran nedenler…

1-Ani gelişen diyabet

Pankreas kanseri tanısı alan hastaların dörtte üçünde şeker metabolizması bozukluğu ya da tip 2 diyabet mevcuttur. Uzun vadeli insülin yüksekliğine maruziyet ve kan şekeri yüksekliği, pankreas kanseri gelişiminde altta yatan asıl bozukluk olarak görülmektedir ve yeni teşhis alan şeker hastalarının dörtte birinde pankreas kanseri saptanmaktadır. Yani birdenbire ortaya çıkan ve düşürülmesi sıkıntı olan kan şekeri yüksekliğinde pankreasta gelişen bir tümör ihtimali de düşünülmelidir.

2-Beslenme alışkanlıkları

Yağlı beslenme bilhassa margarin üzere doymuş yağlar, işlenmiş et dediğimiz salam-sosis, tütsülenmiş et, kırmızı et ve çok pişmiş-yanık ızgara eserlerin pankreas kanseri gelişim riskini artırdığı bilinmektedir. Bu ortada pankreas kanseri olup da hastalıktan kaynaklanan mide ağrılarını şişkinlik üzere düşünüp bu sorunu soda ya da ilaçla geçirmeye çalışmak çok yanlış. Münasebetiyle kolay gördüğümüz mide sıkıntılarımızı soda ya da birtakım ilaçlarla geçiştirmemeli, kesinlikle doktora başvurmalıyız.

3-Sigara ve alkol

Tütün kullanımı pankreas kanseri gelişimi riskini yüzde 70 artırırken pankreas kanseri hastalarının yüze 30’unda tütün kullanımı ya da maruziyeti kıssası mevcuttur. Ne kadar az tüketilirse tüketilsin kırmızı şarap da pankreas kanseri gelişimini 1.5 kat artırır. Çok alkol alımı yahut alkolik sirozda ise pankreas kanseri gelişimi riski 2 kat artar.

4-Obezite

Kolesterol yüksekliği ve obezite, pankreas kanseri gelişimi için değerli bir risk faktörüdür. Beden kitle indeksinde her 5 puanlık artış pankreas kanseri gelişimi riskini yüzde 10 artırır. Ayrıyeten kronik pankreas iltihabı ve kimi enfeksiyonlar da pankreas kanseri gelişiminde riski artıran etkenler olarak bilinir.

5-Genetik yatkınlık

Pankreas kanserlerinin yalnızca yüzde 5’i genetikten kaynaklanır. Lakin ailede kan bağı olan 3 yahut daha fazla kişi pankreas kanseri tanısı almışsa bu aile fertlerinde pankreas kanseri gelişimi riskinin 57 kat arttığı bildirilmiştir.

Nasıl korunabiliriz?

Pankreas kanseri çoğunlukla yanlış ömür alışkanlıklarından ve çevresel faktörlerden kaynaklanır. İşte hastalığa dikkat edilmesi gereken noktalar…

1-Tütün ve mamullerinden uzak durun. Sigaraya başlamayın, içiyorsanız bırakın. Dumansız sigara-elektronik sigaradan uzak durun. Pasif içicilik de riski artırır, sigara içilen ortamlardan da uzak durun.

2-Diyabetinizi denetim altında tutun.

3-Beslenme alışkanlıklarınıza dikkat edin. Şişmanlamayın, şişmansanız kilo verin. Spor yapın, aldığınız kaloriyi azaltın. Her gün taze mevsim zerzevat ve meyvelerini tüketin. Kolay şeker ve yağ alımını azaltın. İşlenmiş etlerden uzak durun, kırmızı eti azaltın, beyaz eti artırın.

4-Her gün 1 fincan Türk kahvesi için Kahve içmek ister kafeinli ister kafeinsiz olsun pankreas kanseri gelişimini çabucak hemen yarı yarıya azaltır.

5-Çevresel etkenleri düzenleyin Kimyasal unsur maruziyetini engelleyin.

6-Riskli gurubunda iseniz yahut pankreasta muhtemel öncü lezyonunuz var ise denetimlerinizi aksatmayın: Eski sigara kullanıcıları, diyabet hastaları, sebepsiz hızlı-fazla kilo verenler, bilinen pankreas yahut safra yolu patolojisi olanlar dikkatli olmalıdır.