Lübnan’da sağlıklı hayat şartları ve pak içme suyundan uzak Suriyeli sığınmacılar ve Lübnanlılar ortasında kolera süratle yayılırken, salgının önüne geçmek için şimdi önemli tedbirlerin de alınmadığı belirtiliyor.
Lübnan Sıhhat Bakanlığı, 6 Ekim’de, ülkede 1993’ten bu yana birinci kez kolera hadisesine rastlandığını duyurdu.
İlk hadisenin üzerinden bir hafta geçtikten sonra 13 Ekim’de koleradan birinci vefat kaydedildi.
Sağlık Bakanı Firas Abyad, 19 Ekim’de ise koleranın çok süratli bir halde yayıldığını, meyyit sayısının 5’e, hasta sayısının da 169’a ulaştığını belirtti.
Sağlık Bakanlığının dün paylaştığı datalara nazaran Lübnan’da koleraya yakalananların sayısı 220’ye yükseldi.
Hastalık sığınmacı kamplarında ortaya çıktı
Lübnanlı yetkililere nazaran kolera hadisesi birinci olarak ülkenin kuzeyinde Suriyeli sığınmacıların kaldığı sistemsiz kamplarda ortaya çıktı ve akabinde konutlarda yaşayan Suriyeli ve Lübnanlılara sıçradı.
Bakan Abyad’ın verdiği bilgilere nazaran, hadiselerin birden fazla ülkenin kuzeyinde Suriye hududunda bulunan Akkar vilayetinde. Hastalığın asıl sebebi de bu bölgedeki içme sularında görülen önemli kirlilik.
AA muhabiri, Akkar’da süratle yayılmaya başlayan kolera salgınını yerinde incelemek üzere bölgedeki sığınmacı kamplarında kalanlar, mahallî yetkililer ve hastanede tedavi görenlerle konuştu.
“Yeterli seviyede önlemleri şimdi alamadık”
Akkar halkı ve bölgedeki binlerce sığınmacının temel su kaynağını, farklı noktalardan geçen birkaç ırmak oluşturuyor.
Lübnan’da 2019’da başlayan ekonomik kriz ve peşinden gelen elektrik kesintileri nedeniyle halka pak içme suyu tedarik eden arıtma tesislerinin neredeyse tümü atıl durumda.
Temiz kaynak suyu yahut kuyusu bulunmayan sakinler, mecburen sulama kanalları ve kirlenmiş ırmaktan gereksinimlerini karşılamaya devam ediyor.
Vakaların yüksek olduğu Akkar vilayetindeki Mhamra beldesinin Belediye Lideri Abdulmunham Osman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kampta zeytin ağaçları ve tarlalar ortasında inşa edilen ve rastgele bir düzenleme, denetleme ve denetimin olmadığı yaklaşık 45 sığınmacı kampı bulunduğunu söyledi.
Beldedeki nüfusun önemli halde arttığını, altyapı problemleri nedeniyle kâfi hizmetlerin aslında sunulamadığını belirten Osman, koleranın yayılmasıyla durumun daha da kötüleştiğini aktardı.
Belediye Lideri, “Uluslararası örgütler, koleranın yayılmasının önüne geçmek için birtakım önlemler alıyor lakin bunlar kâfi ve istenen düzeyde değil. Bölgedeki tüm köy ve kamp sakinlerine çabuk biçimde pak su sağlanmalı.” dedi.
Bölge halkının tek içme suyu kaynağının dağlık bölgelerden denize gerçek inen ırmak suları olduğuna dikkati çeken Osman, “Ancak elektrik kesintileri nedeniyle su arıtma tesisleri devre dışı. Beşerler buna karşın çaresiz bir formda arıtılmamış suları kullanıyor yahut tarım için daha evvel inşa edilen sulama kanallarından su temin ediyor.” tabirlerini kullandı.
“Elbette kolera da yayılır öteki hastalıklar da”
Akkar’da bir zeytin bahçesinde çıplak yer üzerinde rastgele bir kanalizasyon yahut su sarfiyatı üzere altyapısı bulunmayan onlarca çadırdan birinde yaşan Ahmed Pir de bu türlü bir ortamda koleranın yayılmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi.
Vakaların süratle yayılmasından sonra kendi imkanlarıyla plastik su tanklarını temizlediklerini belirten Pir, “Hastalığın asıl sebebinin kirli su olduğu söyleniyor. Bu durum bizi önemli biçimde tehdit ediyor, çok telaşlıyız. UNICEF’ten kimi yetkililer gelip kimi bilgilendirmelerde bulundular. Hijyene dikkat etmemizi söyleyip gittiler.” diye konuştu.
Kış mevsiminin gelmesiyle durumun daha vahim bir hal aldığı kaydeden Pir, “Kampta banyo, tuvalet ve mutfağımız birebir yerde. Elbette kolera da yayılır diğer hastalıklar da.” dedi.
“Bizde de para yok ve hijyen gereçlerini alamıyoruz”
Bir öbür kamp sakini Muhammed Bekir de birebir durumdan şikayetçi.
Aslen Suriye’nin Humus kentinden olduğunu, lakin 20’ye yakın nüfusla yaklaşık 10 yıldır Akkar’daki kampta yaşadıklarını belirten Bekir, şunları söyledi:
“Sabun, hijyen materyalleri, çamaşır deterjanı üzere eserlerin satın alınması lazım. 10-20 nüfuslu bir aile olduğunu düşün, her gün en kolay olan sabuna kaç adet gereksinim duyarsın. Bunların hepsi de dolarla. Bizde de para yok ve hijyen gereçlerini alamıyoruz. Birebir odada uyumak, duş almak, yemek pişirmek sizce hiç uygun mu? Bunun ötesinde bir imkanımız yok. Salgının önüne geçilmesi için en azından bize hijyen için gereçler verilsin.”
Acilde büsbütün kolera hastaları var
Akkar vilayetinin merkez ilçesi Halba’daki Dr. Abdullah er-Rasi Devlet Hastanesinin aciline gelenlerin birçok ya kolera hastası ya da kolera belirtileri gösteriyor.
Konuşma yetkisi bulunmadığı için isminin açıklanmasını istemeyen acil servis vazifelisi, servisteki tüm hastaların kolera kuşkusuyla tedavi gördüğünü, birçoklarının Suriyeli sığınmacılar olmasına karşın son günlerde Lübnanlıların da acile geldiğini söyledi.
Hastanenin bir katı da büsbütün kolera hastalarına ayrılmış durumda.
Özel odada 4 gündür tedavi gören Suriyeli Meyrem Hadil, “Kirli su nedeniyle koleraya yakalandım. Durum düzgün lakin benim üzere gebe büyük kızım da kolera oldu. Suyu biz tankerlerle satın alıyorduk. Bölgedeki tüm sular kirli. Biz meskende yaşamamıza karşın bu hale düştük.” dedi.
Acil serviste şimdi 2 yaşındaki çocuğunun başında bekleyen Lübnanlı anne ise, kolera kuşkusuyla oğlunu özel bir hastaneye götürdüğünü lakin kabul edilmediğini, apar topar buraya getirdiğini söyledi.
Oğlunun daima kusup ishal olduğunu aktaran Lübnanlı bayan, bu durumuna karşın kendisine yalnızca oksijen verildiğini lisana getirdi.