Anadolu’nun lezzetiyle öne çıkan peynirlerinden Trakya ve Kars kaşarları, üreticiler ortasında rekabet yaşatıyor.
Trakya’nın varlıklı bitki örtüsü, Kars’ın ise yüksek rakımının oluşturduğu iklimsel özellikler, her bir peynire farklı özellik katsa da üreticiler kendi yöresinin peynirinin daha lezzetli olduğunu savunuyor.
Trakyalı peynir üreticileri “Karslılar peynir yapmayı bizden öğrendi” diyerek rekabeti kızıştırırken, Karslı üreticiler ise “Kaşarın lezzetlisi yüksek rakımda beslenen hayvanın sütünden olur” diyerek peynirlerini övüyor.
“KARS’IN İSMİ, TRAKYA’NIN TADI”
Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Soner Ilık, Kırklareli eski kaşarının lezzetini Istranca Dağları’nın eteklerinde varlıklı coğrafyada beslenen hayvanların sütünden aldığını söyledi.
Şehirde 41 peynir üretim tesisinin olduğunu tabir eden Ilık, yıllık 12 milyon euro ihracat gerçekleştirdiklerini belirtti.
İşletme ve satış hacminin çokluğunun Trakya kaşarının ne derece lezzetli olduğunun da ispatı olduğunu savunan Ilık, şunları söyledi: “Kars kaşarının ismi, Kırklareli eski kaşarının da tadı var. Eski kaşarımızı yiyen kesinlikle bu tattan bir daha vazgeçmiyor. Eski kaşarımız büsbütün koyun sütünden üretiliyor. Kars’ın kaşar ustaları vaktinde Kırklareli’nden özel olarak oraya gönderilmiş bireylerdir. Karslılar eski kaşarı Kırklarelili ustalardan öğrendi.”
Edirneli peynir ustası Cevdet Girgin (71) de yıllardır İpsala ilçesinin Aliçopehlivan köyünden Kars’a kaşar yapmaya gidenlerin olduğunu söyledi. Girgin, “Kars kaşarını bizim ustalar meşhur etti. Bizim ustalar gitmeseydi tahta üzere kaşar çıkarıyorlardı” diye konuştu.
EVLİYA ÇELEBİ’NİN ÖVGÜSÜNE MAZHAR OLAN LEZZET
Malkara Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Sinan Beşer ise Malkara (Trakya) eski kaşarının yörede yetişen mürdümük, öteki çeşitli otlar ve kekikle beslenen koyun, keçi ve ineklerin sütünün karışımından yapıldığını söyledi.
Beşer, Malkara eski kaşarının coğrafik işaretle tescilli olduğunu söz ederek, “Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Malkara’ya geldiğini ve buranın kaşkavalı (kaşar peyniri) ile balının meşhur olduğundan bahsediyor. Biz de bundan yola çıkarak tescil çalışmalarına başlamıştık ve çalışmaların sonunda 2017 yılında coğrafik işaret tescili aldık” dedi.
KARS KAŞARI 2015 YILINDA TESCİLLENDİ
Türkiye’de peynir üretiminde kıymetli yere sahip Kars’ta üretilen eski Kars kaşarı da tüketicilerden istek görüyor.
İlkbahar mevsiminden itibaren hayvanlarını 1700-3000 rakımlı yaylalarda besleyen besiciler, ineklerinden lezzetli ve taze süt elde ediyor. Sütler, daha sonra yayladan mandıralara ulaştırılıyor. Mandıralarda süzülen sütler, akabinde kazanlara aktarılıp pişirildikten sonra birkaç sürecin akabinde peynire dönüştürülüyor.
2015 yılında coğrafik işaretle tescillenen Kars kaşarı, kendine has yumuşak aroması, açık mısır sarısı rengi ve yağlı güzel tadıyla Anadolu’daki öbür kaşarlardan farklılık gösteriyor.
Peynirin tescillenmesinde vazife alan Kafkas Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mithat Şahin, Kars kaşarının üretiminin Cumhuriyet’in birinci yıllarına dayandığını söz ederek, “Türkiye’nin farklı yerlerinden teşebbüsçüler gelerek, burada kaşar üretimine başlamış daha sonra yöre ahalisi öğrenerek ve coğrafyaya da uygun bir eser olduğu için kaşar üretimi o tarihten günümüze kadar devam etmiştir” dedi.
Kaşarın maya ve tuz hariç rastgele bir katkı hususu içermediğini vurgulayan Şahin, “Son personellik el ile yapılır yani usta marifetiyle göbek kesme usulü kullanılarak üretilir ve en az kırk gün çardak dediğimiz tabiat kurallarında, kuzey rüzgarına maruz kalarak kurutulduktan ve olgunlaştırıldıktan sonra tüketime sunulan bir üründür” diye konuştu.
Peynir üreticisi Emrah Tikre de Kars’taki bitki örtüsünün peynire aroma kattığını söz ederek, “Lezzetinden dolayı kaşar peynirine çok ilgi var, gelen turistler çok ilgi gösteriyor, yurt dışına kargo olup olmadığını soruyor Burada peyniri tadan bir daha vazgeçemiyor, kimi turistler de gelir gelmez birinci Kars kaşarını soruyor” sözünü kullandı. (AA)