Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında NATO’ya girmek isteyen İsveç ve Finlandiya ile Türkiye arasında yaşanan anlaşmazlık sonrasında Finlandiya’dan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son sözlerine çok sert tepki geldi.
İsveç ve Finlandiya ile Türkiye’yi karşı karşıya getiren NATO üyelik sürecinde yeni bir açıklama geldi… Türkiye’nin iki ülkenin NATO üyeliğine halen karşı çıkması ile ilgili olarak Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto’dan dikkat çekici bir açıklama geldi. Haavisto, Avrupa’nın güvenliğinin kırılgan olduğunu ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna’yla savaşta şiddeti artırdığını söyledi.
Türkiye’nin üyelik sürecini yavaşlatmasının Baltık bölgesindeki güvenliğe zarar verebileceğini söyleyen Haavisto’nun açıklamaları Financial Times’ın manşetlerine taşındı. Gazete, Ankara ile iki ülkenin bir mutabakat anlaşması imzaladığına dikkat çekerken NATO üyeliği için gerekli onayın ise hem Türkiye hem de Macaristan meclislerinden geçmediğini yazdı. Şu ana kadar NATO’nun diğer 28 üyesi Finlandiya ve İsveç’in üyelik sürecini parlamentolarında onayladı.
Finlandiya Dışişleri Bakanı, Erdoğan’ın son açıklamalarına yanıt verdi.
Haavisto, “Bu güvenlik durumlarında herhangi bir gecikme, Baltık Denizi’nin güvenliği için bir endişe yaratıyor. Biz Macaristan’a da Türkiye’ye de güvenlik açısından çalkantılı bir dönemden geçtiğimizi söyledik ve NATO’nun beşinci maddesi tarafından korunmaya ne kadar erken başlarsak o kadar iyi olur” dedi.
Erdoğan, iki ülkenin de teröristlere ev sahipliği yaptığını açıklamış ve her iki ülkeden de terörle mücadele konusunda sözler almadığı sürece üyeliğe karşı çıktığını duyurmuştu. Haavisto, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç’e daha fazla yüklendiğini ve Finlandiya ile sorunun olmadığına yönelik açıklamalarını da hatırlattı.
Haavisto, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son açıklamaları Finlandiya ve İsveç’in üyelik sürecinin ayrı incelenebileceğini akıllara getirdi. Fakat bu elbette bizim için uygun değil. Bu İsveç tarafından da hoş karşılanmayacaktır” dedi. Fin diplomat, iki ülkenin NATO üyeliği için koordineli bir başvuru süreci başlattığını dile getirirken, “Finlandiya, komşusu olmadan NATO’ya girmeyecektir çünkü bu durumda NATO’nun savunma planı ve ikili askeri iş birliği daha da karmaşık bir hale gelecektir” dedi.
Haavisto, “Bu bizim ulusal güvenliğimiz için iyi olmaz ve ayrıca bu NATO için de kötü bir çözüm olacaktır” yorumunu yaptı.
NATO SÜRECİNDE NE OLMUŞTU?
24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle birlikte Finlandiya ve İsveç, NATO’ya girmek için başvuru yapmış fakat iki ülkenin başvurusu Türkiye’nin vetosuyla karşılaşmıştı. Başta “terörle mücadelede işbirliği yapmadıkları” gerekçesi olmak üzere birçok konuda Türkiye ile özellikle İsveç karşı karşıya gelirken, taraflar Haziran ayında Madrid’de düzenlenen NATO Liderler Zirvesi’nde orta yolu bulmuştu.
İspanya’nın başkenti Madrid’de Haziran ayında Türkiye-İsveç-Finlandiya bir üçlü anlaşma imzalamıştı.
Taraflar arasında görüşmeler devam ederken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son dönemde yaptığı bazı açıklamalar İsveç ve Finlandiya’da rahatsızlık yaratmıştı. Bir süre önce Erdoğan, “Ülkemize verilen sözler tutulana kadar, bu konudaki ilkeli ve kararlı tutumumuzu koruyacağız” demişti.