Pandeminin devam ettiğini hatırlatan Doç. Dr. Duran Tok, ‘’Bugünlerde olay sayılarının beklenenden az olması bizi gevşekliğe sevk etmemeli. Bilhassa kapalı alanlarda önlem almaya devam etmeliyiz’’ ihtarında bulundu.
Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Denetim Merkezi Omicron’un alt varyantlarından BQ.1’in kasım ayı itibariyle Avrupa’da baskın çeşit olacağını bildirdi. Yeni varyantın bağışıklık sistemi reaksiyonundan kıymetli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğunu belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok, hususla ilgili şu açıklamaları yaptı…
Doç. Dr. Duran Tok
Enfeksiyon hastalıkları neden artıyor?
İnsanda enfeksiyon hastalıkları etkeni olan mikroorganizmalar tabiatları gereği çoğalır ve değerli bir kısmı da beşerden beşere bulaşır. Dünya nüfusunun süratle artması, kent hayatı, kalabalık ortamlar üzere nedenler bu bulaşı kolaylaştırmaktadır. Ayrıyeten, kelam konusu mikroorganizmalara karşı kullanılan antibiyotik ve öteki antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç de bu artışta kıymetli rol oynamaktadır.
Korunma yollarını çocuklara uygun bir lisanla anlatın
Pandemide çocuklar en çok hastalanan ve ağır geçiren hasta kümesinde olmasa da, ailelerine süratle enfeksiyon taşıdıkları için hastalığın yayılımı açısından kıymetli bir risk oluştururlar. Öncelikle çocuklarımız hasta ise okula göndermemeliyiz. Tahminen her yaş kümesindeki çocuklar maskenin kıymetini kavrayamayabilir lakin onlara mesafe denetimi, el hijyeninin ehemmiyeti, hapşırınca ne yapmaları gerektiği, sarılma ve öpüşmenin sakıncaları uygun bir lisanla anlatılmalıdır. Ayrıyeten; eksik aşıları varsa tamamlanmalı, güçlü bir bağışıklık için güzel uyumaları, istikrarlı beslenmeleri ve sistemli idman yapmaları sağlanmalıdır.
BQ.1 varyantı tehlikeli mi?
Covid-19’da bir varyant yahut virüs suşunun baskın ve kalıcı hale gelebilmesi için bulaş kabiliyetinin çok yüksek olması gerekir. Birçok varyantlar bulaş ve enfeksiyon kabiliyetleri düşük olduğundan baskın hale gelemeyip kaybolup gitti. Nasıl ki Omicron’un birinci varyantları olan (BA.1, BA.2, BA.3) Kasım 2021 prestijiyle Delta varyantının önüne geçti ve süratle yayılmaya başladıysa, sonraki alt varyantlar BA.4 ve BA.5 de evvelkilerden daha süratli yayılarak onları bastırdı. Şimdilerde ise son varyantlardan BQ.1’in yapılan ön laboratuvar çalışmalarında bağışıklık sistemi yansısından değerli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğu bildirildi. Bu nedenle Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Denetim Merkezi kıymetli bir açıklama yaptı ve BQ.1’in önümüzdeki kasım ayı prestijiyle Avrupa’da baskın tıp olacağını bildirdi. Lakin eldeki bilgilere nazaran BQ.1’in, evvelki varyantlar olan BA.4 ve BA.5’e kıyasla daha şiddetli enfeksiyon yaptığına dair bir delil yoktur. Yeniden de bu yeni varyanta karşı önlemli olmamız gerekir.
Maske kullanmalı mıyız?
Salgın hastalıklardaki hadise sayıları genelde dalgalarla seyreder. Olay sayılarının sabit olduğu düz bir grafik ile pek karşılaşmayız. Hem daima alt varyant virüslerinin çıktığı hem de dalgalarla seyreden bir salgında, bugünlerde olay sayılarının beklenenden az bulunması vatandaşlarımızı asla gevşekliğe sevk etmemelidir. Tetikte olmamız gereken bir devirdeyiz. Hakikaten önümüzdeki ay Avrupa ülkelerinde beklenen BQ.1 alt varyantına ilişkin hadise artışları ülkemiz için de kıymetli bir tehlike oluşturmaktadır. Bu durumda bilhassa kapalı alanlarda ve toplu taşımada maske kullanmalı ve ferdî gözetici tedbirlerimize azami dikkat etmeliyiz.
Covid-19 en çok yaşlılar, grip de küçük çocuklar için tehlikeli
Salgının başlarında Covid-19 için belirlenen birtakım kriterler vardı. Örneğin, bir hastada ateş, kuru öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı olması dikkat cazipti ve bu durumda öteki hastalıklarla ayırımı nispeten daha kolaydı. Fakat vakitle varyant hatta alt varyantların ortaya çıkması, öne çıkan semptomları değiştirdi ve ayrımı daha güç hale geldi. Wuhan suşu denilen orjinal suşun hastalığı gribal enfeksiyonları daha çok çağrıştırırken, vakitle ortaya çıkan Omicron ise soğuk algınlığını çağrıştırmaya başladı. Özcesi, teşhis için test yaptırmadan net konuşmak mümkün değil. Covid-19 yaşlılarda daha riskli iken, grip de 2 yaş altı çocuklarda bazen ölümcül seyredebilir. Lakin hangisi olursa olsun, düşmeyen yüksek ateş, nefes darlığı ve şuur bulanıklığı üzere durumlarda önlem hedefli en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekir.