Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’nde Mustafa Kemal Atatürk’ün 107 yıl önce Çanakkale Savaşları sırasında el yazısıyla kaleme alıp imzaladığı 19’uncu Fırka Emri deşifre edildi.

Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi geçen ay düzenlenen törenle hizmete açıldı. Merkezde Çanakkale Savaşları’na ait birçok özel belge, arşiv, koleksiyon kitaplar yer alıyor. Merkezin dikkat çeken belgeleri arasında, bir koleksiyonerin bağışladığı 19’uncu Fırka Emri de bulunuyor.

Mustafa Kemal Atatürk’ün 107 yıl önce Çanakkale Savaşları sırasında yarbay rütbesi ile kendi el yazısıyla yazdığı Kemalyeri Karargahı’ndan; Kuzey Grubu Kumandanlığı, 16’ncı Fırka Kumandanlığı, Sağ, Sol, Merkez ve Kabatepe Grubu kumandanlıkları, Topçu Kumandanlığı, Süvari 25’inci Alay Komutanlığı, 13’üncü Alay Kumandanlığı ve Baştabipliğe gönderdiği 19’uncu Fırka Emri uzmanlarca deşifre edildi.

İŞTE 19’UNCU FIRKA EMRİ’NİN DETAYLARI

Mustafa Kemal Atatürk’ün 11 Mayıs 1915 tarihli 19’uncu Fırka Emri’nde şu ifadeler yer alıyor:

“Bütün cephelerdeki vaziyetlerde değişiklik yoktur. Düşmanın bütün harp hattımız üzerinde geceleri yakından keşif yapmakta olduğu anlaşılmakta ve daima tedbirli bulunarak, dikkatli ve cesur keşif kolları oluşturularak düşmanın durumu keşfedilecek, düşmanın keşif kollarımızı esir etmemesine dikkat edilecek ve keşfine engel olunacaktır. Düşman yakınında bulunan siperler, fazla askerle işgal edilecek şekilde bir an önce uzatılıp genişletilecektir. Sabahleyin, Kabatepe civarındaki topçularımızın yaptığı atışta mermilerin, Arıburnu İskelesi’ne ve civarındaki kayıklara isabet ettiği ve öğleden sonra düşmanın Arıburnu İskelesi’nden 2 duba ve 6 istimbotla yaralılarını taşıdığı ve Kemikli Jandarma gözetleme postasından bildirilmiştir. Bugün Kemalyeri’ndeki karargahı teşrif buyuran Başkomutan Vekili Paşa Hazretleri, muharebe vaziyetimiz hakkında takdir buyurmuşlar ve hepimizi göstermiş ve göstermekte olduğumuz kararlılık, sabır ve cesaretten dolayı tebrik etmiştir.”

Arıburnu Kuvvetleri Kumandanı olduğu dönemde Mustafa Kemal Atatürk’ün kendi el yazısı ve ıslak imzası ile kaleme aldığı belgeyle ilgili bilgi veren Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi Teknik Uzman Elerki Özgün Fidan, “Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’nde Mustafa Kemal Atatürk’e ait çok özel imzalı belgeler var, emirler yer alıyor. Bu belgelerden birinde dört ana başlıktan bahsedebiliriz. Bunlar içindeki en önemlilerinden biri; Enver Paşa’nın harp alanını ziyaret etmesi ve buradaki düzenden çok memnun olduğunu bildirmesi. Bir diğeri de kolluk kuvvetlerinin siperlerde almış olduğu güvenlik önlemlerin artırılmasına ve siperlerinin uzatılmasına ilişkin verdiği emirler” dedi.

“BÜTÜN BELGELER DİJİTAL ORTAMDA”

Merkezdeki tüm belge ve kitapların dijitalleştirildiğini söyleyen Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, “Şu an dijital çağdayız. Biz de buradaki bütün belgeleri dijital ortama aktardık. İsteyen gelip burada araştırmasını yapabiliyor, isteyen de oturduğu yerden bu belgelere erişim imkanına sahip oluyor. Tarihi Alan Başkanlığı olarak Çanakkale Savaşları’nı daha iyi anlatmak, daha çok insana aktarmak, Çanakkale ruhunu gelecek kuşaklara aktarmak gibi sorumluluğun bilinciyle çalışmalarımıza devam ediyoruz” diye konuştu. (DHA)